BÖLGESEL JEOLOJİ VE TEKTONİK

Orhan Tatar - Cumhuriyet Üniversitesi
Okan Üysüz - İstanbul Teknik Üniversitesi
Igor Zagorchev - Bulgaristan Bilimler Akademisi
Spyros Pavlides - Aristotle Üniversitesi, Yunanistan 

Anadolu Yarımadası, Miyosen boyunca doğuda kıtasal çarpışmanın gerçekleştiği batıda ise halen aktif yitimin devam ettiği bir bölgedir. Bunun sonucu olarak doğuda sıkışma rejimi devam ederken aynı zamanda Anadolu yarımadası Doğu Akdeniz litosferi üzerinde, sismik olarak aktif ve morfolojik olarak belirgin iki doğrultu atımlı fay zonu boyunca batıya doğru hareket etmektedir. Batıya doğru bu kaçış aktif bir iç deformasyonla karşılanmaktadır. Anadolu`da tüm tektonik zonlarda gözlenen magmatizma da, litosferik deformasyonla magmatizma arasındaki ilişkiyi ortaya koymak açısından bir laboratuvar niteliğindedir. Türkiye`nin jeolojisi, plaka tektoniğinin gelişiminden bu yana kıtasal deformasyon modellerinin oluşturulmasında kritik bir rol oynamıştır. Bu oturumda Anadolu Yarımadası ve daha geniş anlamda Doğu Akdeniz ve Ege`de bölgesel jeoloji ve tektonik üzerine yapılan çalışmalar tartışılacaktır.

COĞRAFYA VE KÜLTÜR

Ali Özçağlar - Ankara Üniversitesi
Harun Taşkıran - Ankara Üniversitesi
Nevra Ertürk - Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
Sturt Manning - Cornell Üniversitesi, ABD

"Coğrafya ve Kültür" oturumunda, insan toplulukları ile doğal çevre arasındaki karşılıklı etkileşimi, insan ve yer arasındaki ilişkiyi inceleyen coğrafya disiplininin kültür ile olan yakın ilişkisi tartışılacaktır.

Bu oturumda tartışılacak konu başlıkları şöyledir; coğrafyanın, arkeolojik alanların, tarihi alanların ve tarihi kentsel peyzajların planlanması, korunması ve yönetimi süreçlerindeki etkisi; coğrafya ve mimarlık ilişkisi kapsamında, coğrafyanın mekânsal farklılıklara, malzeme farklılıklarına ve tasarıma etkileri; konservasyon ve restorasyon uygulamalarında kullanılan malzeme ve yöntemlerin coğrafi farklılıklarla ilişkisi; iklim ve iklim değişikliliğinin tarihi yapılar ve tarihi çevre üzerindeki etkileri; tarihi yapılar ve alanlarda afet risklerinin yönetiminde coğrafi kaynakların kullanımı; Dünya Miras alanlarının sürdürülebilir korunması ve yönetiminde coğrafi kaynakların kullanımı; coğrafya ve kültürel çeşitlilik ilişkisi.

"Coğrafya ve Kültür" oturumu, özgün sonuçlar içeren tüm kavramsal, teorik ve uygulamalı çalışmaların sunulacağı bilimsel bir platformdur.

ÇEVRE JEOLOJİSİ-ÇEVRE YÖNETİMİ-TIBBİ JEOLOJİ

Hüseyin Yalçın - Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas
Musa Alpaslan - Mersin Üniversitesi
Cüneyt Güler - Mersin Üniversitesi
İbrahim Akkurt - Emekli öğretim üyesi, Özel Sektör, Ankara

Bu oturum aşağıdaki başlıkları kapsamaktadır:

Çevre Jeolojisi açısından; kayaç, toprak, su ve bitkilerde, ayrıca madencilik, tarımsal ve endüstriyel faaliyetler sonucu ortaya çıkan doğal ve insan kaynaklı fiziksel, kimyasal ve biyolojik kirliliklerin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi.

Tıbbi Jeoloji açısından; fiziksel, biyolojik ve sosyal çevrenin etkileşimi sonucu ortaya çıkan canlı sağlığı ve çevresel sağlık sorunlarının ve çözümlerinin ortaya konulması.

Çevre Yönetimi açısından; doğal ve yapay çevre unsurlarının sürdürülebilir kullanımı ve gelişimini sağlamak üzere yerel, bölgesel, ulusal ve küresel düzeyde politika ve stratejilerin belirlenmesi için idari, teknik, hukuki, politik, ekonomik, mali, sosyal ve kültürel araçların tartışılması.

DENİZ, GÖL VE KIYI JEOLOJİSİ

Namık Çağatay - İstanbul Teknik Üniversitesi
Erol Sarı - İstanbul Üniversitesi
Thomas Litt - Steintmann Enstitüsü, Almanya

Bu oturum genel olarak deniz, göl ve kıyı jeolojisi; özel olarak da Akdeniz, Karadeniz, Marmara Denizi ve Türkiye gölleri ile ilgili deniz ve kıyı jeolojisi konularını kapsamaktadır. Bu bağlamda oturum şu özel konuları içermektedir:

• Deniz ve göl havzalarının jeolojik evrimi ve neotektoniği
• Kıyı jeomorfolojisi ve süreçleri
• Deniz ve göl düzeyi ve kıyı çizgisi değişimleri
• Paleoşinografi, paleolimnology, Akdeniz ve Karadeniz arasındaki su kütlesi değişimleri
• Deniz ve göl çökellerde paleoiklim ve deprem kayıtları
• Denizlerin mineral ve hidrokarbon kaynakları
• Deniz ve göllerde çökel kirliliği

DEĞERLİ - YARI  DEĞERLİ TAŞLAR

Sabah Yılmaz Şahin - İstanbul Üniversitesi
Tamer Rızaoğlu - Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

Değerli ve Yarı Değerli Taşlar, genel anlamıyla "Mücevher Taşları", renkleriyle, göz alıcı parlaklığı ve albenisiyle, çok eski zamanlardan beri insanların dikkatini çekmiş, zenginlik ve güç simgesi olmuştur. Bunun yanısıra, insan topluluklarının yaşadığı mekânlarda, yapılarda ve sanatsal tasarımlarda kullanılarak uygarlıkların simgesi de olmuştur.
Ülkemizde MTA-Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) V. Grup madenler içinde tanımlanan " Değerli ve Yarı Değerli Taşlar" konusuna,  farklı platformlarda zaman zaman yer verilse de, ekonomik getirisinin ve potansiyelinin henüz yeterince ortaya konulmamış olması, Değerli ve Yarı Değerli Taşların bilimsel olarak ele alınıp araştırılması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle, 70. Türkiye Jeoloji Kurultayın`da ilk defa "Değerli-Yarı Değerli Taşlar" adıyla yeni bir oturum yer alacak ve bu konular her yönüyle tartışılacaktır. Özellikle, doğal malzemelerin tanımlanması, sınıflandırılması, çok yönlü kullanım alanlarının belirlenmesi ve standartlara uygunluğunun ortaya konulması yanında, Ülkemizde ve dünyada çıkarılan Değerli-Yarı Değerli taşlar ile ilgili araştırmalara yer verilmesi amaçlanmaktadır.
Değerli - Yarı Değerli Taşlar ile ilgili çalışmalar arama, madencilik, taş işlemeciliği, kuyumculuk ve diğer bilimsel çalışmalar olmak üzere farklı alanlarda araştırmalara konu olmaktadır. Ayrıca,  bu oturumda Değerli ve Yarı Değerli Taşlarla ilgili bilim dalı olan gemolojinin, arkeoloji, jeoloji, madencilik gibi alanlarla ilişkilerinin ve analiz tekniklerinin yanı sıra maden mevzuatı, işlemeciliği, kuyumculuk sektöründeki yapılanma, pazarlama, markalaşma ve etik sorunlar gibi konularda önemli sunumlar ve konularla ilgili tartışmaların yapılması beklenilmektedir. 

DOĞAL YAPI TAŞLARI VE ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER

Atiye Tuğrul  - İstanbul Üniveristesi
A. Bahadır Yavuz - Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
Mümtaz Çolak - Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir

Bu oturumda, jeoloji Mühendisleri için ayrı bir öneme sahip, yapı ve kaplama taşları ile endüstriyel hammadde olarak kullanılan doğal malzemeler üzerinde yapılan araştırmalar sunulacaktır. Bu kapsamda, aşağıdaki konular üzerinde yapılan araştırmalar değerlendirilecektir. Aşağıda verilen başlıklara yakın konulardaki bildiriler komisyonumuz tarafından ayrıca değerlendirilecektir.
Doğal Yapı Taşları

• Agregalar (Beton, asfalt, balast, dolgu agregaları, dalga kıranlar vs.)
• Boyutlandırılmış taşlar ve üretim verimliliklerini etkileyen jeolojik parametreler (Mermerler, Parke Taşları, dekoratif taşlar vs.)
• Taş ocaklarındaki artıkların değerlendirilmesi
• Mühendislik yapıları ile tarihi-arkeolojik eser ve yapılarında kullanılan taşlarda karşılaşılan sorunlar ve çözüm yöntemleri
  

Endüstriyel Hammaddeler

• Seramik ve cam hammaddeleri
• Çimento Hammaddeleri, Mineral katkılar
• Tuğla, kiremit hammaddeleri
• Doğal taşların kullanım alanları (Taş yünü, ergitilmiş bazalt, fiber vs.)

DOĞA KAYNAKLI AFETLER VE AFET YÖNETİMİ

Bülent Özmen - Gazi Üniversitesi, Ankara
Ömer Murat Yavaş - Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara 

Türkiye başta deprem olmak üzere sel, kütle hareketi, fırtına, hortum, kuraklık, orman yangını gibi doğa kaynaklı olaylarla çok sık olarak karşılaşmaktadır. Yeterli önlemler alınmadığı zaman bu olaylar afete dönüşmekte can ve mal kayıpları meydana gelmekte, Türkiye milli gelirinin %2-5`i her yıl afetler nedeniyle yok olup gitmektedir. Bu zararların en aza indirilebilmesi  için disiplinler arası kapsamlı çalışmaların yapılması, uygulanması ve çalışmaların etkin bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Afet öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gereken bilimsel, teknik, idari ve yasal çalışmaları belirleyen ve uygulamaya aktaran, bir olayla karşılaşıldığında etkili bir uygulama yapabilmeyi sağlayan ve her olaydan elde edilen derslerin ışığında mevcut sistemi geliştiren çok yönlü ve çok disiplinli çalışmaların tümü afet yönetimi diye tanımlanmaktadır. Yerbilimlerine başta zarar azaltma çalışmaları olmak üzere afet yönetiminin bütün aşamalarında önemli görevler düşmektedir.
Doğa Kaynaklı Afetler ve Afet Yönetimi oturumunda, Türkiye`de meydana gelen afetler ve afet yönetimi konusu ile ilgili her türlü bildiriye yer verilmeye çalışılacaktır.

JEOPARK VE JEOTURİZM

Hülya İnaner - Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
Jose Brılha - Minho Üniversitesi, Portekiz
Radoslav Nakov - Bulgaristan Bilimler Akademisi, Bulgaristan

Jeopark ve Jeoturizm, son yıllarda geliştirilen ve yerbilimcilerin doğa koruma, toplumun ise eğitim ve sürekli kalkınma hedeflerini buluşturan ve kaynaştıran iki olgudur. Tüm ülkelerin hem doğa koruma hem doğadan yararlanmaya ihtiyaçları vardır. Özellikle Türkiye, doğu Avrupa ve Ortadoğu bölgesi korunması gereken çok çeşitli jeolojik mirasa ve dolayısıyla jeopark ve jeoturizm potansiyeline sahiptir. Bu zenginliğin yerbilimciler eliyle topluma tanıtılması ortak sorumluluğumuzdur.

Bu düşüncelerle oturumda UNESCO ölçütlerine uygun jeoparkların kurulabilmesi için gerekli çalışmalar, jeopark yönetimi, yerel yönetimlerin jeoturizme yönelmesi, doğa koruma-jeoturizm dengesinin sağlanması, jeopark ve jeoturizm eğitimi vb konuların tartışılması, değişik ülkelerdeki iyi uygulama örneklerinin sunulması beklenmektedir. Jeopark ve jeoturizm, yerbilimlerinin halka açık uygulamalarıdır.  Bu nedenle bütün doğa araştırmacıları, doğaseverler, yerbilimciler oturuma bildiri sunma, tartışmacı ve dinleyici olarak beklenmektedir.

FOSİL YAKITLAR JEOLOJİSİ VE TEKNOLOJİSİ

Ali İhsan Karayiğit - Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Zühtü Batı - Türkiye Petrolleri, Ankara
Kimon Christanis - Patras Üniversitesi, Yunanistan

Fosil yakıtlar oturumunda, ülkelerin gelişmesinde birincil enerji kaynakları arasında en önemli yeri tutan konvansiyonel/ankonvansiyonel petrol ve doğal gaz ile kömürün ülkemizde ve dünyada aranması ve üretilmesi ile ilgili saha, havza ve bölgesel ölçekte yapılmış jeolojik çalışmaların tartışılması, yeni bulgular ve bu bulgulardan yola çıkarak yapılan değerlendirmeler ve elde edilen sonuçların yer bilimcilerle paylaşılması ve  tartışmaya açılması amaçlanmaktadır. 

Bu kapsamda oturumda dünyada  ankonvansiyonel hidrokarbon içeren basenlerde yürütülen çalışmaların yer bilimleri camiası ile paylaşılması ve  ülkemiz sedimanter havzalarındaki ankonvansiyonel doğal gaz ve petrol kaynaklarının varlığına ve tahmini rezervlerine ve arama-üretimine yönelik veri sunan  jeolojik çalışmaların tartışmaya açılması planlanmaktadır.

Aynı şekilde oturumda, son dönemde yapılan jeolojik çalışmalarla varlığı tespit edilen ve ülkemiz  kömür rezervlerinin ciddi şekilde artmasını sağlayan kömür jeolojisi  çalışmalarının, bu çalışmalarda elde edilen yeni bulguların ve varılan sonuçların tartışılması planlanmaktadır. Ayrıca, tüm bu kaynakların aranması, üretilmesi ve birincil enerji kaynağı olarak kullanılması esnasında çevreye karşı duyarlılık konusunda  tartışmaların da yapılabilmesi planlanmaktadır.

HİDROJEOLOJİ, SU KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ

Mehmet Çelik - Ankara Üniversitesi
Fatma Gültekin - Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
Ahmet Apaydın - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara
Maren Brehme - Almanya Yerbilimleri Araştırma Merkezi

Yeraltı Suyunun Sürdürülebilir Kullanımı: Yeraltı sularının sürdürülebilir kullanımı nasıl olmalıdır? Yeraltı sularının sürdürülebilir kullanımının iklim değişikliği ve yeraltı suyu kalitesi ile ilişkisi, yeraltı suyunun tünellerde, madenlerde ve açık işletmelerde yönetilmesi, akiferlerin beslenme ve boşalımlarının yönetilmesi, yeraltı suyu ısısının kullanımı ve çekimi nasıl olmalıdır?

• Yeraltı Suyu Akım Sistemlerinin Davranışı: Sıcak ve mineralli yeraltı suyu sistemlerinin incelenmesi, karst hidrojeolojisi sorunlarının çözülmesi, yeraltı suyu akımı üzerine akitardların etkisi, gözenekli ve çatlaklı akiferlerin yerelden bölgesel ölçekli alanlara kadar incelenmesi.

• Yeraltı Suyu/Yüzey Suyu İlişkisi: Yüzey ve yeraltı suyu ilişkisinin incelenmesi, yüzey ve yeraltı suyunun yönetilmesi ve kullanımı.

• Kıyı Alanlarında Yeraltı Suyu Yönetimi: Kıyı alanlarında denizaltı yeraltı suyu boşalım miktarının hesaplanması, kıyı yeraltı suyu kaynaklarının çalışılması ve yönetilmesi, denizel ekosisteme yeraltı suyu etkisinin incelenmesi.

• Yeraltı Suyu Kirliliği ve Korunması: Endüstriyel ve şehir alanlarında akifer sistemlerin hidrojeolojik davranışı, farklı ortamlarda kirletici taşınımının analizi/simule edilmesi, kirlilik kaynaklarının etkisinin değerlendirilmesi, kirlilik kaynağının türünün belirlenmesi.

• Diğer Konular: Sınır aşan sular, su politiği ve diğerleri.

JEOKRONOLOJİ VE İZOTOP JEOLOJİSİ

Nurgül Çelik Balcı - İstanbul Teknik Üniversitesi
Cüneyt Şen - Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon

Bu oturum, jeolojik süreçlerin ve olayların zamansal kalibrasyonunu içeren jeokronolojik çalışmalar ile geleneksel ve geleneksel olmayan izotopların magmatik, çevresel ve biyojeokimyasal süreçlere uygulamasını içeren çalışmaları kapsamaktadır. Son yıllarda analitik jeokimyadaki önemli gelişmeler, daha hassas izotopik analizlerin yapılmasının yanı sıra, birçok yeni izotop sistemlerinin (örneğin, Hf, Os, He gibi) kullanılabilmesine imkân tanımıştır. Tüm kayaç ve mineraller yanı sıra su ve gazlar üzerinde gerçekleştirilen izotopik analizler yer bilimleri problemlerinin çözümüne yeni ve önemli katkılar sağlamaktadır. Bu kapsamda, izotopik verilerin kullanıldığı ve yorumlandığı her türlü çalışmayı oturumumuza davet ediyoruz.

JEOTERMAL ENERJİ

İ. Hakkı Karamanderesi - Özel sektör, İzmir
Ahmet Yıldız - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Hafize Akıllı - Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Ankara

Jeotermal enerji volkanik süreçlerin etkin olduğu bütün ülkelerde giderek artan ölçüde dikkat çekmekte, özellikle araştırma ve yararlanma yöntemleri üzerinde durulmaktadır. Son yıllarda ülkemiz jeotermal enerji sektöründe yatırımlar hızlanmış ve yeni işletmeler devreye sokulmuştur. Türkiye`de jeotermal enerji ile ilgili pek çok tartışmalı konu vardır ve sorunlar giderek büyüme eğilimindedir. Jeotermal oturumda söz konusu sorunların tartışılması ve çözüm önerileri üretilmesinin hedeflenmekte ve sunulacak ulusal ve uluslararası bildirilerde aşağıdaki konuların ele alınması beklenmektedir:

• Jeotermal sahaların jeolojisi ve hidrojeolojisi
• Ülkemizin jeotermal enerji potansiyeli
• Batı Anadolu dışındaki bölgelerde jeotermal sistemlerin mevcut durumu
• Volkanizma faaliyetinin jeotermal sistem modelindeki rolü, ülkemizden örnekler
• Jeotermal kaynak arama, işletme ve geliştirme süreçlerinde uygulamada karşılaşılan sorunlar, yeni eğilimler ve teknolojik gelişmeler
• Jeotermal akışkanların hidrojeokimyasal özellikleri
• Jeotermal akışkanların sürdürülebilir kullanımı ve çevresel etkileri
• Proje yönetimi ve finansmanı
• 5686 Sayılı Kanunda karşılaşılan sorunlar ve bu sorunların düzeltilmesi için çözüm önerileri
• 5686 Sayılı Kanuna karşılık gelebilecek uluslararası uygulama örnekleri ile mukayese yöntemleri
• Jeotermal enerjinin aranması, işletilmesi ve kullanımı konusunda eğitim ve araştırma kurumlarının rolleri ve sorumlulukları
• Diğer konular

Kamu kurumları, üniversiteler, yerel yönetimler ve özel sektörün katılım ve katkılarıyla 70. Uluslararası Katılımlı Türkiye Jeoloji Kurultayı, Jeotermal Oturumunun başarılı olacağına inanmaktayız.

KUVATERNER ARAŞTIRMALARI

Catherine Kuzucuoğlu - Fransa Ulusal Araştırma Merkezi
M. Akif Sarıkaya - İstanbul Teknik Üniversitesi
Mehmet Korhan Erturaç - Sakarya Üniversitesi

Kuvaterner, yer tarihinin son 2.6 milyon yıllık geçmişini kapsayan en genç jeolojik dönemdir. Kuvaterner`in karakteristik özellikleri içerisinde buzul ve buzul arası dönemlerle ifade olunan küresel iklim değişiklikleri ile insanın evrimi ve yayılması sayılabilir.

Kuvaterner araştırmaları, jeoloji, jeomorfoloji ve ekoloji başta olmak üzere, iklim bilimi, paleontoloji, paleoantropoloji, arkeoloji, biyoloji, astronomi, fizik ve matematik gibi çeşitli dallardan bilim insanlarının bir arada çalıştığı, disiplinler arası bir bilim dalıdır. Tüm bu disiplinler, yüksek çözünürlüklü tarihlendirme ve analiz verileri yardımıyla, "Yer" süreçlerinin "İnsan" ile etkileşimini kesintisiz bir jeolojik kayıt içerisinde tanımlama, geçmiş ve geleceğe ışık tutma amaçlı veri üretmektedir.

70. Türkiye Jeoloji Kurultayı`nın ana teması olan kültürel jeoloji ve jeolojik miras konusuna uygun olarak, "Kuvaterner Araştırmaları" oturumunda katılımcılar jeolojik tarihin bu son dönemine ait çok disiplinli bildirileri bulabilirler. Özellikle iklim değişiklikleri, jeomorfoloji, akarsu, göl ve buzul jeolojisi, volkanoloji, paleontoloji, arkeoloji ve paleoantropoloji, kıyı-deniz jeolojisi ve mağara çalışmaları oturumun çağrı başlıklarını oluşturmaktadır. Bunların yanısıra, çökel ve jeomorfolojik arşivlerin oluşumunda tektonik/iklim kontrollerinin etkileri, iklim değişikliklerine karşı çevresel sistem tepkileri, tarihlendirme yöntemleri ile Kuvaterner içerisinde çevre/insan etkileşimi üzerine tartışma/değerlendirme bildirileri de oturum kapsamındadır.

MAGMATİZMA VE MAGMATİK SÜREÇLER

Zekiye Karacık - İstanbul Teknik Üniversitesi
Kaan Sayit - Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara
Ercan Aldanmaz - Kocaeli Üniversitesi

10 – 14 Nisan 2016 tarihlerinde Ankara da gerçekleştirilecek olan 70. Türkiye Jeoloji Kurultayı kapsamında düzenlenecek "Magmatizma ve Magmatik Süreçler" oturumuna katılımınızı ve katkılarınızı görmekten mutluluk duyacağız. Oturum, magmatik süreçleri çeşitli yönleriyle tartışmayı ve petrojenetik, jeokimyasal ve jeodinamik çalışmalardan ele edilen verilerin kullanımı ile çeşitli tektonik ortamlarda magma oluşumuna yönelik bilgilerimizi paylaşmayı amaçlamaktadır. Oturumun, yer küresinin manto ve kabuk kesimlerinde süregelen magmatik süreçleri oldukça geniş bir çeşitlilikte içermesi beklenmektedir. Buna bağlı olarak, mantoda ergiyik oluşum koşulları ve oluşan ürünlerin özellikleri, tektonik kontrollerin magma kökeni üzerindeki etkileri ve magma taşınım ve depolanma işlemleri ve zamansal dağılımları gibi başlıkları içeren çeşitli tartışma konularına yer verilecektir. Volkanik ve plütonik kaya sistemlerinin, magma kaynak bölgeleri, differansiyasyon süreçleri ve jeodinamik anlamı bakımından tanımlanması ve anlaşılmasına yönelik petrolojik, jeokimyasal, mineralojik ve diğer yaklaşımları kapsayan çalışmalarınızla oturumumuza katkılarınızı beklemekteyiz.

METALİK MADEN YATAKLARI

İlkay Kuşçu - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
İbrahim Sönmez Sayılı - Özel sektör

Avrupa`nın en büyük porfiri Au yatağını barındıran ülkemizin çok ciddi bir maden potansiyeli olduğu bilinmektedir. Tetis metalojenik kuşağında yer alan diğer ülkelerde olduğu gibi bu yataklar yabancı ve yerli sermayeli şirketler tarafından aranmakta veya ulusal ve uluslararası projelerin ana araştırma konularını oluşturmaktadır. Böylesine zengin bir potansiyele ve ciddi araştırmalara konu olan maden yataklarımızın Türkiye Jeoloji Kurultayı`nda da bilimsel olarak ele alınması, genç kuşaklara tanıtılması ve yapılmış değerli araştırma sonuçlarının sunulması önceliklerimiz arasındadır. Bu yıl 70. si yapılacak olan Türkiye Jeoloji Kurultayı "Maden Yatakları Oturumu", maden yatakları konularında yapılan araştırmaların ve elde edilen sonuçların sunulması için bilimsel bir platformdur. Bu platformda genel anlamda her türlü maden yatağının oluşumu, maden yatağı jeolojisi, jeokimyası ve yeni arama teknikleri ve uygulamalarını içine alacak konuların yanında, yeni gelişmeler ışığında maden yataklarının yeniden ele alınması, gelişmelerin aktarılması, yeni uygulamaların tanıtılması konuları ele alınacaktır. Bu oturumda aşağıdaki başlıklar çerçevesinde gelecek sözlü sunumlar ve posterler üzerinden bilimsel tartışmalar yapılacaktır:

• Ülkemizin farklı tektonik kuşaklarında yer alan farklı maden yataklarının tanıtılması ve bunlara ilgili araştırma sonuçlarının sunulması
• Maden yatakları literatüründeki güncel konuları ele alan ve bunların kullanıldığı çalışmaların tanıtılması
• Cevherli akışkanların kökeni ve araştırılması; sistematikleri
• Cevherleşmelerin oluşum zamanlarının tespiti, jeokronolojik çalışmalar
• Magmatizma ve cevherleşmeler arasındaki zaman-mekan ilişkileri
• Cevherleşmelerin aranmasında kullanılmaya başlanan yeni teknikler ve yöntemler
• Metalojenik kuşaklarda izlenen cevherleşmelerin jeolojik evrimleri ve yapısal jeolojik özellikleri
• Alp-Himalaya kuşağında yer alan cevherleşmelerin Türkiye Metalojenik kuşağı içinde yer alan cevherleşmelerle karşılaştırılması ve yorumlanması
• Dünya`da izlenen Metalik ve Endüstriyel hammadde yatakların jeolojik özellikleri
• Maden arama programları; maden arama programlarında Türkiye`de karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

METAMORFİZMA VE METAMORFİK SÜREÇLER

Ersin Koralay - Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
Ali Polat - Windsor Üniversitesi, Kanada
Mohssen Moazzen - Tebriz üniversitesi, İran

Kristalin kayaçların tanımlanması ve ``metamorfik`` teriminin ilk olarak kullanılmasının üzerinden iki yüz yılı aşkın bir zaman geçmiştir. Bilindiği gibi temel kayaç türleri çeşitli tektonik ortamlarda farklı derinliklere gömülerek metamorfizma (başkalaşıma) uğramakta ve izleyen süreçte değişik mekanizmalarla yüzeylemektedir. Gerçekleşen başkalaşımın türü ve derecesini belirleme yöntemleri günümüzde büyük bir hızla gelişmektedir. Metamorfik kayaçlar ve metamorfizma konusu, gelişen yeni analitik ekipman/yöntemlerle birlikte Dünya`da artan bir ilgi görmektedir. Ülkemizde ise farklı metamorfizma türlerine ait alanların yaygın olarak bulunmasına karşın maalesef ulusal araştırmacılar tarafından hak ettiği ilgiyi görmemektedir. Yetişmiş az sayıdaki araştırıcılarımızın yürüttükleri çalışmaları bu geleneksel ulusal jeoloji kurultayımızda sunmaları genç kuşakların önlerinde yeni ufukların açılmasını sağlaması açısından büyük öneme sahiptir. Bu bağlamda ‘Metamorfizma ve Metamorfik Süreçler Oturumu`, ülkemiz ve çevre bölgelerde çalışan ulusal ve uluslararası yerbilimcilerin yeni bulgularını sunmalarını ve çok disiplinli çalışma grupları oluşturulabilmelerini ana amaç edinmektedir.

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ VE JEOTEKNİK

Halil Kumsar - Pamukkale Üniversitesi, Denizli
Levent Selçuk - Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van
Ayhan Koçbay - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara

70. Türkiye Jeoloji Kurultayı Mühendislik Jeolojisi-Jeoteknik oturumlarında kuramsal, deneysel ve uygulamaya yönelik çalışmalarının sunulması ve tartışılması amaçlanmaktadır.  Bu kapsamda aşağıdaki konularda gönderilecek bildiriler değerlendirilecektir.

• 1. Kaya ve zemin ortamlarının fiziksel, mekanik ve ayrışma özellikleri, statik ve dinamik koşullar altındaki davranışı,
• 2. Kaya ve zemin mekaniğinde sayısal analiz, fiziksel modelleme ve sonuçların uygulamaya aktarılması
• 3. Kütle hareketleri, şevlerin duraylılık analizleri ve mühendislik önlemleri
• 4. Zemin ve kaya ortamlarının iyileştirilmesi
• 5. Baraj, tünel, yol, metro, köprü, viyadük, demir yolu, yerüstü ve yeraltı madenciliği, yerüstü ve yeraltı depolama alanı çalışmalarında mühendislik jeolojisi ve jeoteknik çalışmalar
• 6. Kentleşmede mühendislik jeolojisi ve jeoteknik araştırmalar ve uygulamaları
• 7. Yerüstü ve yeraltı sularının mühendislik jeolojisi ve jeoteknik projelerdeki etkisi
• 8. Mühendislik jeolojisi çalışmalarında coğrafi bilgi sitemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması
• 9. Tarihi alanlarda ve yapılarda mühendislik jeolojisi araştırmaları

NEOTEKTONİK VE DEPREMSELLİK

Veysel Işık - Ankara Üniversitesi
Volkan Karabacak - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Abdolrezza Ghods - Temel Bilimlerde İleri Çalışmalar Enstitüsü, İran

Türkiye ve çevresi yerkabuğunda Wilson evreleri kapsamında tanımlanan, levha hareketleri ve buna bağlı jeolojik oluşumların karakteristik alanları arasındadır. Bu bakımdan, jeolojik zaman boyunca okyanus açılması-kapanması ve dağ oluşum süreçlerindeki farklı tektonik olayları anlamada ve jeolojik yapıların incelenmesinde ideal bir laboratuvar alanıdır. Dahası, bölgede göreceli hareketliliği süren Avrasya, Afrika ve Arap levhaları ile bu levhaların etkileşimine bağlı oluşan Anadolu levhası ve neotektonik dönem yapıları Türkiye jeolojisini özel kılmaktadır. Levha hareketlerine bağlı gelişen aktif fay zonları bölgede önemli bir deprem yoğunluğuna sebebiyet vermektedir. Türkiye ve yakın çevresinin neotektonik hafızası, meydana gelmiş tarihsel ve tarih öncesi depremleri belirlemek ve aletsel dönem depremler ile birlikte deprem mekanizmasını anlamayı da mümkün kılmaktadır.

Neotektonik ve Depremsellik oturumu 70. Türkiye Jeoloji Kurultayı bünyesinde Türkiye`nin de içinde bulunduğu Doğu Akdeniz`in neotektoniğini, yapısal özelliklerini ve depremselliğini içeren uygulamalı, model ve teorik, tek ve çok disiplinli çalışmaların sunulmasına ve bilimsel tartışmaların gerçekleştirilmesine olanak sağlayacaktır. Bu kapsamda bilim insanlarından jeoloji, jeomorfoloji, jeofizik, jeodezi ve jeokronoloji çalışmaları beklenmektedir.

PANEL

"Türkiye`de Aktif Fay Zonu Alanlarında Mekansal Planlama: Uygulamalar, Değerlendirmeler ve Öneriler"

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından hazırlanan Türkiye Diri Fay Haritası başta olmak üzere aktif faylanmaya yönelik güncel çalışmalar Türkiye`de aktif fayların geniş yayılımını ortaya koymaktadır. Bu fayların bir bölümü yıkıcı deprem üretme kapasitesine sahiptir. Türkiye`de aralarında büyük kentlerin de içerisinde yer aldığı pek çok yerleşim alanı, daha da önemlisi Türkiye nüfusunun önemli bir kesimi aktif fay zonları veya diğer bir deyişle deprem riski altındadır.
Özellikle 1999 yılında meydana gelen iki büyük deprem, kentlerin planlanmasında yerleşim alanı seçiminin önemini ortaya koymuştur. Aktif faylanmanın yer aldığı ve/veya deprem riskinin bulunduğu alanların imar yönünden planlanması jeolojik-jeoteknik veya mikrobölgeleme etütleri ile gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmaların yapılması, yaptırılması, onaylanması ve uygulanması aşamaları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Belediyeler, ilgili şirketler ve üniversitelerin ilgili bölümlerinin katkıları ile mümkün olmaktadır.
Aktif fay zonunda ya da zonun etki alanı içerisinde bulunan bölgelerin imara kapatılması ya da koşullu açılması titizlikle hazırlanan paleosismoloji çalışmaları ve bunların değerlendirildiği raporlar ile mümkün olabilmektedir. Farklı platformlarda bu çerçevede mesleğini icra eden yerbilimciler aktif fay zonlarında yerleşim alanlarının imara açılmasında mevcut sorunların tartışılmasının, karşılaşılan güçlüklerin ifade edilmesinin ve sorunların çözümüne bilimsel temelli uygulanabilir öneriler getirilmesinin gerekliliğine dikkat çekmektedirler.
Panel, "Neotektonik ve Depremsellik Oturumu" kapsamında panel yöneticisinin başkanlığında konunun birinci derecede muhatabı ve bilgi birikimi olan panalistlerin (Örn., Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgili birimi çalışanı, İller Bankası ilgili birimi çalışanı, Belediyelerin ilgili birimi çalışanı, Şirket çalışanı, Üniversitelerin Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi) katılımı ile gerçekleştirilecektir.
Panel alt konuları ilgili kurumlar ile yapılacak yazışmalarla önceden hazırlanacak uygulamalar, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri için nokta atışı yapılacak formatta olacaktır. Panel kapsamında oluşturulan tüm ifadeler yazılı metin haline getirilip kurultay düzenleme kuruluna sunulacaktır.
Veysel Işık - Ankara Üniversitesi

ORTA DOĞU VE GÜNEY DOĞU AVRUPA ÜLKELERİNDE JEOLOJİK  MİRAS

Afat Serjani - Avrupa Jeolojik Mirası Koruma Derneği, Arnavutluk
Fuat Şaroğlu - Jeolojik Mirası Koruma Derneği, Ankara
Todor Todorov - Avrupa Jeolojik Mirası Koruma Derneği, Bulgaristan
Zeki M. HASSAN - Kirkuk üniversitesi, Irak

Günümüzdeki anlayışla "Jeolojik Miras", salt ülkemizde bulunan doğal zenginlikler değil, jeolojik geçmişin öğrenildiği ve doğanın neden korunması gerektiğini bildiren sessiz öğretmenler, aynı zamanda uluslararası işbirliğinin unsurlarıdır. Bazan jeoparklara bazan da jeoturizme hizmet edebilirler. Neotetis ve Paratetisin kapanmaları, Afrika ve Arap levhalarının Avrasya ile bu bölgede çarpışmaları nedeniyle Türkiye ve çevre ülkeleri çok zengin jeolojik mirasa sahiptir.  Kurultayın "Doğu Avrupa ve orta Doğuda Jeolojik Miras Oturumu", bölgemizdeki bu jeolojik miras zenginliğini ortaya koyma amacındadır.

Jeolojik mirasın tanıtımı ve yönetimi ile bu konularda geliştirilen ulusal ve uluslararası işbirlikleri ele alınacak, yerel, bölgesel ve global öneme sahip örnekler tanıtılabilecektir. Bölge ülkelerindeki tekçe jeolojik miras elemanlarının ortaya çıkarılması, envanter çalışmaları, çatı liste uygulamaları, jeolojik mirasın yönetim stratejileri ele alınabilecektir. Oturum, yukarıdaki çerçevede Jeolojik Miras`a ilgi duyan ve sunum yapacak bütün doğaseverlere, yerel yöneticilere ve  yerbilimcilere açıktır.

STRATİGRAFİ VE PALEONTOLOJİ

Uğur Kağan Tekin - Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Dan Grigorescu - Bukreş Üniversitesi
Mehmet Serkan Akkiraz - Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya
Aynur Hakyemez - Maden tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Ankara

Bu oturum, paleontoloji ve stratigrafi konuları ile ilgili güncel araştırmaların sunulması ve elde edilen verilerin paylaşılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca stratigrafi ve paleontoloji konuları ile ilgili disiplinler arası yaklaşımlar da ele alınacaktır. Oturum taksonomi, paleontoloji, stratigrafi,  biyostratigrafi, paleoekoloji, deniz düzeyi değişimleri, paleoiklim ve paleoortam konularına odaklanan araştırıcılar için açıktır.

SEDİMANTOLOJİ VE SEDİMANTER SÜREÇLER

Mehmet Özkul - Pamukkale Üniversitesi, Denizli
Hükmü Orhan - Selçuk Üniversitesi, Konya
Ezher Toker - Pamukkale Üniversitesi, Denizli

Değişik ortamsal şartlar altında gelişen karasal, denizel ve kıyı çökellerin, oluştukları dönemlerin ortamsal, iklimsel ve tektonik özelliklerinin  belirlenmesinde  önemli katkıları vardır. Son yıllarda gölsel, lagüner,  sedimentler  paleoiklimsel çalışmalarda, yumuşak sediment deformasyon yapıları sismik aktivitelerin belirlenmesinde, hazne kaya potansiyeli taşımalarından dolayı  özellikle karasal ve denizel karbonatlar  ve bunlara eşlik eden kırıntılı çökeller  petrol aramalarında yoğun ilgi görmektedirler. Ayrıca  karasal, denizel ve kıyı çökelleri kömür, seramik kili, evaporit gibi birçok ekonomik değeri içlerinde barındırırlar.

Sedimantoloji oturumlarında, katılımcılardan Türkiye`de oldukça geniş alanlarda yayılım sunan karasal, denizel ve kıyı çökellerin çok yönlü olarak ele alınması, yeni gelişmelerin ışığında tartışılması ve bilgi alışverişinde bulunulması beklenmektedir.

SONDAJ YÖNTEMLERİ VE TEKNOLOJİLERİ

Ruhi Akçıl - Özel Sektör, Ankara
Celalettin Şimşek - Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir

Bu oturumda sunulması beklenilen konuları,  güncel sondaj teknolojileri ve uygulamaları, sondaj problemleri ve çözümleri, sondaj kuyusu tasarımı ve teçhizi, sondaj ekipmanlarının şeçimi ve verimli kullanımı, sondajda iş sağlığı ve güvenliği, sondaj sıvısı ve katkıları, sondaj sıvısı katkıları, sondaj verilerinin kaydedilmesi, raporlanması ve değerlendirilmesidir.

TOPRAK, UYGARLIK VE YAŞAM

Günay Erpul - Ankara Üniversitesi
Donald Gabriels - Ghent Üniversitesi, Belçika
Selen Deviren Saygın - Ankara Üniversitesi

Yeryüzündeki yaşamın temeli olan toprağın olmadığı bir dünya hayal edemeyiz. Yaşamımız ve uygarlık, yerkürenin yüzeyini ince bir örtü olarak kaplayan bu doğal kaynağa kesin bir şekilde bağlıdır. Bu canlı örtü, çoğunlukla gezegenimizin "Yaşama-dair Hassas Bölgesi" olarak bilinmekte olup, kavramsal olarak " bitki örtüsünün başlangıcından ana kayaya kadar" olan bir katman olarak tanımlanmaktadır. Bu katman, pek çok yaşamsal kaynağımızın sürdürülebilir olmasını sağlamaktadır; özetle bunlar, ekosistem hizmetleri ve biyo-çeşitlilik ile birlikte biyokütle üretimi, su depolanması ve iletimi, karbon süreçleri ve depolanması, sera gazı salılarının 0azaltılması, besin maddesi dönüşümleri, kirleticilerin değişimi, biyolojik habitat sağlanması ve yer kürenin gen havuzunun sağlanmasıdır. Ancak, uygarlıkların gelişmesi ile birlikte toprak/ arazi üzerinde insanoğlunun artan olumsuz baskıları ve etkileri, toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını önemli ölçülerde tehdit etmektedir; eğer böyle devam ederse, ilerleyen dönemler içerisinde bu kaynağın, yukarıda belirtilen yaşama-dair işlevlerini, kritik seviyelerde yitirebileceği bilimsel olarak beklenmektedir.

Artan nüfusla birlikte çoğalan kaynak talebi, dünya genelinde toprakların büyük çapta bozulmasına yol açmıştır ve açmaya devam etmektedir; bu duruma dikkat çekmek ve bilim insanları, politika oluşturucular ile halk arasında farkındalığı daha fazla geliştirmek oldukça önemlidir. Yapılan gözlem ve değerlendirmeler, kontrol edilemeyen nüfus artışı sebebiyle, toprak kaynakları üzerine koruyucu bitkisel örtünün kaybı, arazi kullanımındaki dönüşümler, uygun olmayan arazi kullanımı ve yönetim uygulamaları, ormansızlaşma, kirlilik ve iklim değişikliği gibi oldukça ciddi tehlikeler ile karşı karşıya olduğumuzu göstermektedir. Mevcut koşullar altında, toprak bozulum oranı gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanması tehdit edecek düzeydedir. Bu sebeple, doğal, sağlıklı ve verimli toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve yönetiminin teşvik edilmesi, gıda güvenliğinin sağlanması, kırsal yaşamın desteklenmesi ve daha sağlıklı bir çevrenin oluşturulması için esastır.
70. Türkiye Jeoloji Kurultayı‘nın "Toprak, Uygarlık ve Yaşam" oturumunda, genel itibariyle "sürdürülebilir toprak/arazi yönetimi" için, aşağıda belirtilen tematik konularda yeni araştırmaların sunulacağı bir forum gerçekleştirilecektir.
Tematik Konular

1. Toprak kaynaklarının sürdürülebilirliği üzerinde insan kökenli etkilerin değerlendirilmesi
2. Gelecek için tarımsal üretimde sağlıklı toprakların sürdürülebilirliğinin sağlanması
3. İklim değişikliğine karşı toprakların korunması ve bozulmuş toprakların iyileştirilmesi
4. Sürdürülebilir toprak/arazi yönetimi
5. Toprak biyoçeşitliliği
6. Organik madde yönetimi ve toprakta karbon tutulması
7. Ekosistem hizmetleri, işlevleri ve toprak
8. Toprak kirliliği ve denetlenmesi
9. Biyoçeşitlilik ve ekosistem hizmetlerinin geliştirilmesi için bilim-politika ara yüzünün oluşturulması
10. Arazi bozulması ve iyileştirme
11. "Toprak ve Arazi" ile ilişkili olarak Sürdürülebilir Gelişme Hedefleri (SGH) ve Arazi Bozulmasının Dengelenmesi (ABD) çalışmaları

UZAKTAN ALGILAMA VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

Engin Öncü Sümer - Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Ankara
Bekir Taner San - Akdeniz Üniversitesi, Antalya

UZAKTAN ALGILAMA OTURUMU

Uzay ve uydu teknolojilerinin gelişimi ile birlikte yaşadığımız dünya hakkında edindiğimiz bilgiler artmakta ve mevcut bilgiler sürekli değişim göstermektedir. Bu gelişim doğrultusunda uzaktan algılama, yerbilimlerinin tüm alanlarında da etkin bir şekilde kullanılmaktadır. İlk olarak hava fotoğrafları ile başlamış olan uzaktan algılama çalışmaları, günümüzde çok bantlı, hiperspektral, LIDAR ve radar uydu verilerinin yanı sıra, İnsansız Hava Araçları kullanılarak yapılan çalışmalarla birlikte oldukça çeşitlilik kazanmıştır.

70. Jeoloji Kurultayında, uzaktan algılama tekniklerinin jeolojide kullanımı ile elde edilen verilerin tartışılması amaçlanmaktadır.

Jeolojik Uygulamalar

• Doğal Kaynak Aramaları
• Mineral ve Alterasyon Zonlarının Haritalaması
• Litolojik Haritalama
• Yapısal Jeoloji / Aktif Tektonik
• Hidrojeoloji

Çevre Çalışmaları

• Doğal Afetler (Sel, Heyelan, Deprem)
• Arazi Modelleme
• Deniz, Kıyı Çalışmaları
• Değişim Tesbiti
• Erozyon / Toprak Haritalaması
• Çevresel Jeokimya Çalışmaları

Analiz / İşlem Metotları

• Çok Bantlı Verilerin Kaynaştırılması
• UA ve CBS Entegrasyonu
• Optik ve Termal Veri Analizleri
• Hiperspektral Veri Uygulamaları
• İnsansız Hava Araçları (İHA) Uygulamaları
• LIDAR Çalışmaları

• Radar / InSAR / PSInSAR
• CBS ve Veri Tabanları
• Sınıflandırma Teknikleri

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ OTURUMU

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), konuma dayalı gözlemlerle elde edilen grafik ve grafik-olmayan bilgilerin toplanması, saklanması, işlenmesi ve kullanıcıya sunulması işlevlerini bütünlük içerisinde gerçekleştiren bir bilgi sistemi teknolojisidir. Coğrafi verilere bağlı olarak çok sayıda tematik harita ve bilgi üreten jeoloji mühendislerinin, farklı amaçlarla ürettikleri jeoloji verilerin diğer meslek disiplinleri veya karar vericilerle paylaşabilmesi gerekmektedir. Ancak ülkemizde üretilen jeoloji verilerin istenilen standart ve gösterimde olmadığı, kurumların ürettikleri verileri CBS sistemi üzerinden toplumun diğer kesimleri ile yeterince paylaşamadığı da bilinmektedir. Bu da ülke kaynakların doğru kullanılamaması ve aynı alanda benzer amaçlara yönelik araştırmaların yapılmasına, zaman ve kaynak israfına neden olmaktadır. Bu sorunların çözümü amacıyla, 70. Jeoloji Kurultayında aşağıdaki konular kapsamında Coğrafi Bilgi Sistemleri Oturumunun düzenlenmesi planlanmaktadır.

Jeolojik Uygulamalar

• Jeoloji Haritalarının Üretimi
• Temel Jeoloji Verisi Üretim Doğruluğu
• Temel Jeoloji Metaveri Üretimi
• Arazide Sayısal Haritalama Uygulamaları
• Uzaktan Algılanmış Jeolojik Verilerin CBS Entegrasyonu
• Tematik Haritaların Üretilmesi

Ulusal ve Uluslararası CBS Standartları

• Türkiye Ulusal Jeoloji Veri Standartları
• Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Altyapısı (TUCBS-A) Ve Jeoloji
• Avrupa Mekansal Veri Altyapısı - INSPIRE Direktifi Ve Jeoloji
• Jeoloji Verisi Paylaşımı ve Standartları

Analiz / İşlem Metotları

• CBS Analizleri
• CBS Web Uygulamaları
• Açık Kaynak Kodlu CBS Yazılım Uygulamaları
• İnsansız Hava Araçları (İHA) İle CBS Uygulamaları

YEREL YÖNETİM-KENTLEŞME VE JEOLOJİ

Turgut Öztaş - TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi
Bahattin Murat Demir - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara

Farklı büyüklüklerde de olsa tüm insan yerleşimleri bir doğa parçası içindedir. Bu nedenle  doğanın sunduğu yerüstü – yeraltı zenginlikleri ve açık ya da gizli barındırdığı makro – mikro risk olguları yanı sıra geçmişin geleceğe devamını sağlayan tarihsel, kültürel ve doğal çevre varlığı öncelikle fark edilmeli, olumlu – olumsuz özellikleri ve yayılımlarıyla tanınmalıdır. Tüm bu doğal olgular; mevcut ve olası yerleşim alanlarıyla olabilecek her türlü etkileşimleri dikkate alınarak irdelenmeli, daha plan aşamasındayken yapılması gereken saptamalarla bir yandan doğal kaynaklardan yararlanılabilme olanakları maksimize edilirken diğer yandan da uygulama – yapılaşma sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek doğal kökenli ve / veya antropojenik olumsuzluklarla karşılaşma olasılığı minimize edilmelidir. Bu noktada yerel yönetimlerin konu hakkındaki bilinç düzeyleri ve yönlendirici karar mekanizmaları yaşamsal önem taşımaktadır.

Durum; başlangıçta "bölgesel ve alansal", sonrasında "yerel ve noktasal" odaklı olan jeolojik kökenli her tür bilgi ve bulguyu, insan yerleşimlerinin planlanmasına, yapılanmasına, yaşatılmasına, yenilenmesine ve yersel sorunlarının giderilmesine uygulayan "kentsel jeoloji" çalışmalarını zorunlu kılar. Bu bağlamda kentsel jeoloji; "yersel veri"yi kentsel planlama – uygulama kararlarının alınmasında ve yerleşim sorunlarının çözümünde kulanmakta, kentlerin ve ögelerinin yer seçimlerini, mevcut ve olası yapılaşma koşullarını, dönüşümlerini, yeni gelişme alanlarını ve görünür / potansiyel yersel sorunlarını belirlemekte ve çözüm üretmektedir.

Yerel yönetimlerin planlanan, geliştirilen, yaşatılan ve yenilenen, kısaca sürdürülebilir kılınan bir kent oluşturma bağlamında gerçekleştirmesi gereken başlıca kentsel jeolojik çalışma konuları aşağıdaki gibi özetlenebilir.

• Yersel Analiz : Fiziksel planlamaya esas yersel veri kümelerinin oluşturulması.
• Yersel Sentez : Yersel verilerin Korunma amaçlı Çoklu Doğal Risk, Kullanma amaçlı Çoklu Doğal Kaynak ve Koruma amaçlı Doğal / Tarihi Sitler ve Ekolojik Kaynak olarak Yersel Planlama Kümeleri`ne (3K Alanları) Dönüştürülmesi, bunlar dışındaki alanların Potansiyel Yerleşme / Yapılaşma amaçlı ayrılmasıyla da Özgün Arazi Kimliği`nin tanımlanması.
• Yersel Planlama Kararları Üretimi : 3K alanlarının etkinlik derecelendirmesi ve özgün niteliklerine göre tahsis edilmesi, Bölgesel / Yerel Gelişme Stratejileri oluşturmaya yönelik olarak doğal risklerden korunma, doğal kaynaklardan yararlanma, sit alanları ile ekolojik kaynakları koruma yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi.
• Yerleşme / Yapılaşma Alanları – Birimleri  İçin Yer Seçimi Kararları Alınması : Kent ve kentsel ögeler için Yer Seçimi irdelemesi ve alan belirlemesi.
• Bölgesel / Yerel Planlama ve Uygulamalarda Yerleşme / Yapılaşma Alanı İrdelemesi : Bölgesel ve yerel çoklu doğal risk analizi (Yersel / Yerleşime Uygunluk)
• Yapılaşmaya Uygunluk İrdelemesi : Yemühendislik Projesi – Zemin Etüdü
• Yaşatma Çalışmaları : Çevresel – Kentsel – Yapısal Sürdürülebilirlik`in sağlanmasına yönelik olarak yapılaşmış çevre birimlerinin gerek içsel ve aralarındaki, gerekse ekolojik çevresel bütün içerisindeki sürdürülebilirliğinin (dinamik uyumun) sağlanması.
• Yapılaşmış Çevre Analizi : Planlamadaki Güncel Arazi Kullanımı`nın Özgün Arazi Kimliği`yle karşılaştırılması ve yapılaşmış çevrede varolabilecek yersel risklerden korunabilirlik, doğal kaynaklardan yararlanılabilirlik ve sit alanları ile ekolojik kaynakları koruyabilirlik odaklı yasal, idari, teknik hususların irdelenmesi, yapılaşmış çevreye müdahale önceliklerinin ve ilgili yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi.
• Yeniden Yapılanma (Geri Kazanım – Dönüşüm) Çalışmaları : Günün değişen koşullarına göre   İnsan yerleşimleri ile özgün arazi kimlikli doğal çevresinin üst düzeyde sürekli yararlı kılınması.
• Potansiyel Kentsel Gelişme Stratejilerini, Alanlarını ve Yönünü Belirleme : Herhangi bir nedenle (kentsel gelişme – genişleme, kentsel dönüşüm, afet, vb.) gereksinim duyulması halinde mevcut yerleşim alanının kaydırılacağı  yeni  alanların irdelenerek saptanması ve sadece belirlenen amaç doğrultusunda kullanımı için şimdiden rezerv edilmesi.