Siz 3 gün sonra unutursunuz

FİKRET BİLA (MİLLİYET)

Kozlu ocağında 1500 ton kömür postasının altında kalan maden işçisinin kız kardeşi, durumu izah etmeye çalışan TTK yetkilisine şöyle yanıt veriyordu:
"Zonguldak`ın kaderiymiş! Neymiş Zonguldak`ın kaderi! Niye teknoloji yok orada? Bizim 3 gün önce umudumuz vardı ama şimdi hiç umudumuz yok. Belki siz 3 gün sonra unutursunuz ama biz bu acıyı hiç unutamayız!"
Müdür bir şey diyemedi, acılı kardeşe...
"Kurtarma çalışmaları sürüyor" dedi, "Metan gazının seviyesini indirmeye çalışıyoruz, eğer bu inmeden müdahale edersek grizu patlar, yine işçilerimiz yaşamını kaybederse o zaman ne yaparız" diyebildi.
İkisi de gerçeği biliyordu...
Ulaşılamayan 3 işçi, 1500 ton kömür postasının altındaydı...
Bir diğer kız kardeş daha acı haykırışını yine de umuda bağladı:
"Benim bir ağabeyim var, o da ocakta kaldı. Başka kaç kişinin canı yanacak böyle, kaç kişinin?" diye bağırdı önce, sonra "belki" dedi müdüre yalvaran gözlerle bakarak:
- Belki nefes alıyorlardır!
"Belki"yi müdür onaylasın istiyordu...
Beklediği yanıtı alamadı...

Sobada kızarmış ekmek
Bu sahneleri izlerken Zonguldaklı bir arkadaşımın işlettiği bir başka madencinin mektubunu okuyordum:
"Bizim helikopterimiz, makam araçlarımız, şoförlerimiz yok! Bizim sadece asgari ücretimiz var. Yılbaşında masamızı süsleyen bir hindimiz, kutlama yaparken açabileceğimiz bir şampanyamız, masaya koyabileceğimiz bir şamdanımız yok. Bizim sıcak bir sobamız, üstünde kaynayan bir çorbamız, kenarında kızarmış ekmeğimiz var. Biz böyle yaşamaya alışmışız. Fazlasını istemedik. Şimdi bir karar aldınız, işçi servislerini kaldırıyorsunuz. Tok açın halinden anlamaz diye bir söz var, duydunuz mu, bilmiyorum. Servisleri kaldırma kararını alırken iki işletmeden hangi 10 işçiyi alıp karşınıza sorsaydınız, bu kararı vermeyebilirdiniz. Servislerimize dokunmayın."
Mektup çok daha dokunaklı ifadelerle sürüp gidiyordu...
Mektup, Zonguldak`ta 6 yıl önce maden sahası alan bir işletmeye yazılmıştı.
Zonguldak coğrafyası engebelidir, kilometrelerce uzaktaki madene yürüyerek gidemezsiniz.
Bu nedenle Zonguldak`ta devlet, işçilerini maden sahasına, çocuklarını da okullara üzerini tenteyle kapattığı kamyon servislerle taşımıştır...
Şimdi anlaşılıyor ki, özel sektör, işçilerden bunu da esirgiyor...
O şirket kendini biliyordur ve umarım işçi servislerini yeniden koyar.

Kaza kader değildir
Kozlu`da 8 işçinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan kazanın bir kader olmadığını Jeoloji Mühendisleri Odası çok net bir şekilde açıkladı...
Şöyle diyordu:
"Galeri açma çalışmaları sırasında, ilerleme yönünde degaj sondajları yapılarak kömürün bünyesinde veya yan kayacında birikmesi muhtemel gazın kontrollü şekilde tahliye edilip, arın rahatladıktan sonra çalışmaların sürdürülmesi gerekirken; belirli bir basınç altında bulunan metan gazı püskürmesinin meydana gelmiş olması, bu işleme uyulmadığına veya yeteri kadar degaj sondajının yapılmadığına dair kuşkuları artırmaktadır. Aynı kömür işletmesinde 3 Mart 1992 yılında meydana gelen grizu patlamasında 263 madencimiz yaşamını yitirmişti. Bu olay maalesef ülkemizin kömür madenciliğinin en büyük kazalarından biri olmuştur."
Yaşananların kaza ve kader olmadığını vurgulayan Jeoloji Mühendisleri Odası, şöyle devam ediyordu:
"30 yıldır uygulanan özelleştirme, taşeronlaştırma, rödevans vb. yanlış uygulamalar ile kamu madenciliği küçülmüş, kamu kurumlarının elinde bulunan sahalar ya devredilmiş ya kiraya verilmiş ya da taşeronlar tarafından işletilmeye başlanmış veya bazı hizmetler taşeron firmalara verilmiştir. Bu durum, üretim ve hazırlıklarının; teknik altyapı olarak yetersiz, deneyim ve uzmanlaşmanın olmadığı kişi ve şirketlerce işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik tedbirlerin alınmadığı, yeterli mühendislik hizmeti olmaksızın, bilim ve teknik dışı işletmeciliği ortaya çıkarmıştır.
Tüm bu gelişme ve değerlendirmeler, bu facianın bir kaza ve kaderimiz olmadığını bir kez daha göstermektedir."

Ne ucuzladı?
Zonguldak`ta giderek artan üretim maliyetlerine karşı taşeronlaştırma bir "çözüm" olarak görüldü.
Bu yolla, kömürün maliyetinin ucuzlatılması hedeflendi...
Özelleştirme-taşeronlaştırma furyasında birçok kaçak maden ocağı türedi, Zonguldak`ın işsiz gençleri, Çin`den getirilen köle ücretine razı işçiler sokuldu ocaklara...
Sonuçta bir şey ucuzladı...
Ucuzlayan kömür işçisinin hayatıydı...

Özelleştirme ve taşeronlaştırma ölüm demek

Odalar ve sendikalar Kozlu`da 8 madencinin ölümüne neden olan facia için yaptıkları açıklamalarda bir kez daha ölümlerin kaza da, kader de olmadığını vurguladı. Jeoloji Mühendisleri Odası`ndan yapılan açıklamada, facianın ani metan gazı püskürmesi sonucu boğulma ve akabinde galeride meydana gelen göçük nedeniyle meydana geldiği kaydedildi. Aynı kömür işletmesinde 3 Mart 1992 yılında meydana gelen grizu patlamasında 263 madencinin yaşamını yitirdiği hatırlatılan açıklamada, kazaların madencilik alanındaki yanlış politikalar sonucu olduğu ifade edildi. Açıklamada, bu politikaların 30 yıldır sürdüğü ve madenciliğin taşeronların hakim olduğu bir sektör haline geldiği vurgulandı. 8 madencinin ölümüne neden olan Star Madenciliğin de sektörde deneyimi olmadığı ve taşeron firma olduğu belirtilen açıklamada, "denetimsiz, kuralsız, sendikasız, maksimum üretim ve kâr hırsı odaklı, bilimsel ve teknolojik gelişmelerden uzak, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmadığı  özelleştirilmiş veya taşeronlaştırılmış madenciliğin ölümlere davetiye çıkardığı acı bir şekilde maalesef yeniden yaşanarak görülmüştür" denildi.

JMO: Ölümlerin nedeni denetimsizlik ve taşeronlaşma

Zonguldak Kozlu‘daki maden ocağında 8 işçinin yaşamını yitirmesinin ardından açıklama yapan Jeoloji Mühendisleri Odası, denetimsiz, kuralsız ve sendikasız çalışmanın ölümlere davetiye çıkardığını belirtti.

İSTANBUL-Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), Türkiye Taşkömürü Kurumu‘na bağlı Kozlu Müessese Müdürlüğü‘ne ait kömür ocağında 7 Ocak‘ta meydana gelen iş cinayetinde 8 madencinin hayatını kaybetmesine ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Aynı kömür işletmesinde 3 Mart 1992 tarihinde meydana gelen grizu patlamasında 263 madencinin yaşamını yitirdiği hatırlatılan açıklamada, "Bu olay maalesef ülkemiz kömür madenciliği tarihinin en büyük ‘kaza‘larından birisi olmuştur" denildi.
Kömür ocaklarında yaşanan bu ölümlü olayların kaza ve kader olmadığı vurgulanan açıklamada şöyle denildi: "Maden ocaklarında hemen her yıl yaşanan, artarak devam eden kazaların bilimsel ve teknik alt yapı eksikliği kadar madencilik alanında uygulanan yanlış politikaların bir sonucudur. Çünkü, 30 yıldır uygulanan özelleştirme, taşeronlaşma, rödevans vb. yanlış uygulamalar ile kamu madenciliği küçülmüş, kamu kurumlarının elinde bulunan sahalar ya devredilmiş, ya kiraya verilmiş ya da taşeronlar tarafından işletilmeye başlanmış veya bazı hizmetler taşeron firmalarca verilmeye başlanmıştır. Bu durum, üretim ve hazırlıklarının; teknik alt yapı olarak yetersiz, deneyim ve uzmanlaşmanın olmadığı kişi ve şirketlerce işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik tedbirlerin alınmadığı, yeterli mühendislik hizmeti olmaksızın bilim ve teknik dışı işletmeciliği ortaya çıkarmıştır. Nitekim, Kozlu‘da 8 işçinin yaşamını yitirdiği galeri açma ve hazırlık işini yapan taşeron şirket Star Madenciliğin sektörde deneyimi olmadığı bilinmektedir. Sayıştay raporlarında dahi bu şirketin bir inşaat firması olduğu ve bugüne kadar herhangi bir kömür madeninde galeri açma faaliyetinde bulunmadığı vurgulanmıştır. Aynı raporda, ‘firmanın iş güvenliğine yönelik alınması gereken önlemler konusunda da hassasiyet göstermediği, vahim bir olayla karşılaşılmamasının tamamen tesadüf olduğu‘ vahim tespitleri yapılmıştır."
Yaşanan facianın kaza ya da kader olmadığına dikkat çeken meslek odası, "Denetimsiz, kuralsız, sendikasız, maksimum üretim ve kâr hırsı odaklı, bilimsel ve teknolojik gelişmelerden uzak, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmadığı özelleştirilmiş veya taşeronlaştırılmış madenciliğin ölümlere davetiye çıkardığı acı bir şekilde maalesef yeniden yaşanarak görülmüştür" diye belirtildi.
Yetkililere seslenen Jeoloji Mühendisleri Odası, açıklamasında "İnsan hayatının özelleştirmelerden, taşeronlaşmadan daha değerli olduğunu; artık, ölümlerin ardından sıradanlaşmış söylemlere son verilerek yeni yaşamların yok olmaması için bu uygulamalardan bir an önce vazgeçilmesi gerektiğini yetkililere bir kez daha duyuruyor, yaşamını yitiren madenci ailelerinin acılarını paylaşıyor ve yaralı madencimize acil şifalar diliyoruz" dedi.

ANKARA(ANKA) - TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Zonguldak‘ta metan gazı püskürmesi sonucu 8 madencinin hayatını kaybettiği olayla ilgili olarak, olayın meydana geliş şeklinin gaz tahliye işleminin yeteri kadar yapılmadığı yönündeki kuşkuları artırdığını bildirdi.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Türkiye Taşkömürü Kurumu`nun Kozlu Müessese Müdürlüğü`ne ait kömür ocağında önceki gün meydana gelen metan gazı püskürmesi sonucu 8 madencinin hayatını kaybetmesinin ardından yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, olayın eksi 630 kotunda galeri açma ve diğer yer altı hazırlık işlerini yürüten taşeron firma Star Madencilik şirketine bağlı işçilerin çalıştığı 14 m2 kesitte sürülmekte olan galeride meydana geldiği belirtildi ve "Olay ani metangazı degajı (püskürmesi) sonucu boğulma ve akabinde galeride meydana gelen göçük nedeniyle madencilerimiz hayatlarını kaybetmiştir. Galeri açma çalışmaları sırasında, ilerleme yönünde degaj sondajları yapılarak kömürün bünyesinde veya yan kayacında birikmesi muhtemel gazın kontrollü şekilde tahliye edilip arın rahatlatıldıktan sonra çalışmaların sürdürülmesi gerekirken; belirli bir basınç altında bulunan metan gazı (CH4) püskürmesinin meydana gelmiş olması, bu işleme uyulmadığına veya yeteri kadar degaj sondajının yapılmadığına dair kuşkuları arttırmaktadır" denildi.
30 yıldır uygulanan özelleştirme, taşeronlaşma, rödevans gibi yanlış uygulamalar ile kamu madenciliğinin küçüldüğünün ve kamu kurumlarının elinde bulunan sahaların taşeronlar tarafından işletilmeye başlandığının ya da bazı hizmetlerin taşeron firmalardan alınması yoluna gidildiğinin kaydedildiği açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bu durum, üretim ve hazırlıklarının; teknik alt yapı olarak yetersiz, deneyim ve uzmanlaşmanın olmadığı kişi ve şirketlerce işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik tedbirlerin alınmadığı, yeterli mühendislik hizmeti olmaksızın bilim ve teknik dışı işletmeciliği ortaya çıkarmıştır. Nitekim, Kozlu`da 8 işçinin yaşamını yitirdiği galeri açma ve hazırlık işini yapan taşeron şirket Star Madenciliğin sektörde deneyimi olmadığı bilinmektedir. Sayıştay raporlarında dahi bu şirketin bir inşaat firması olduğu ve bugüne kadar herhangi bir kömür madeninde galeri açma faaliyetinde bulunmadığı vurgulanmıştır. Aynı raporda, "firmanın iş güvenliğine yönelik alınması gereken önlemler konusunda da hassasiyet göstermediği, vahim bir olayla karşılaşılmamasının tamamen tesadüf olduğu‘ vahim tespitleri yapılmıştır. Tüm bu gelişme ve değerlendirmeler, bu facianın bir kaza ve kaderimiz olmadığını bir kez daha göstermektedir. Denetimsiz, kuralsız, sendikasız, maksimum üretim ve kâr hırsı odaklı, bilimsel ve teknolojik gelişmelerden uzak, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmadığı özelleştirilmiş veya taşeronlaştırılmış madenciliğin ölümlere davetiye çıkardığı acı bir şekilde maalesef yeniden yaşanarak görülmüştür." (ANKA)