Yüzüncü yılını deviren Cumhuriyetimiz artık kurumsal olgunlaşmaya ulaşmış ve oturmuş bir sisteme sahiptir. Osmanlı İmparatorluğu’nun Darülfünun’undan Cumhuriyet’in üniversitelerine, Osmanlı padişahlarının verdiği imtiyazlarla yeraltı doğal kaynakları aramacılığı yapan yabancı şirketlerden, Cumhuriyet’in yeraltı doğal kaynaklarını arayan ulusal kurumlarına geçiş hiç de kolay olmamıştır. Bu sayımız, Kurtuluş Savaşı’nı kazanan kadroların İzmir İktisat Kongresi’nde ortaya koyduğu zaferden sonrası siyasi ve ekonomik bağımsızlığı sağlama iradesinin bir yansıması olan eğitimde ve ekonomideki kurumsallaşmalara örnek iki makale ile başlıyor.

Makaleler, her ikisi de akademik yaşamda uzun yıllarını geçirmiş, yetiştirdikleri öğrencileri ve akademik çalışmaları ile ülkemiz yer bilimlerine ve bilimcilerine hizmet etmiş, hocaların hocası Prof. Dr. Nizamettin Kazancı ile Prof. Dr. Namık Yalçın tarafından hazırlandı.

Makalelerden ilki emekleyen cumhuriyetin, yoktan var etmeye çalıştığı genç başkentinde oluşturmaya çalıştığı üniversiteleşme çabalarının bir kesitini konu alan “Anadolu’da Yerbilimleri Eğitiminin Kısa Tarihçesi”. Her ne kadar Nizamettin hocamız makalesinin başlığını Anadolu’da Yerbilimleri Eğitiminin… olarak koymuşsa da aslında Ankara’daki yerbilimleri eğitim ve kurumlarını gelişimini çok daha ayrıntılı olarak konu almış. Hocamız belki de cumhuriyeti kuran kadroların o günlerde gördüğü gibi Ankara’yı, İstanbul’un karşısında Anadolu olarak görmüş olmalı. Ancak Hocamızın haklılığını İstanbul ve akabinde Ankara’da yakılan yükseköğretim meşalesinin yüz yıl içinde tüm Anadolu’yu aydınlatması ile görüyoruz. Bu gün otuz dört Jeoloji Mühendisliği Bölümümüz var ise bunların kaynağıdır, Ankara ve İstanbul Üniversiteleri ile Ankara’da kurulmuş kurumlar.

İkinci makalemiz olan “Cumhuriyetimizin İlk Yüzyılında Petrol Jeolojisinde Başarılanlar” ile Namık hocamız, Osmanlı İmparatorluğu’ndan başlayarak ülkemizdeki petrolle ilgili neredeyse tüm konuları ele almış. Petrol aramacılığından, petrolle ilgili kurumların gelişimine, üniversitelerde petrol jeolojisi derslerinden, petrol ile ilgili konularda araştırma yapanlara kadar ayrıntılı bir tarihsel doküman bu çalışma.

Anadolu birçok medeniyeti bağrında barındırmış, birçok ilkin de çıktığı coğrafyadır. Yine Prof. Dr. Nizamettin Kazancı hocamızın kaleminden Anadolu’daki bir ilki daha öğreniyoruz: “Dünya’da Büyük Ölçekli İlk Piroteknoloji Uygulaması: Mahkemağcin Yeraltı Şehri (Kızılcahamam, Ankara)”.

Makalelerimizin yanı sıra siz okurlarımıza bir-iki sayfalık kısa notlarla da ulaşmak istiyoruz. Bu sayımızdaki Kısa Not’umuz belli bir yaşın üzerindeki yerbilimcilerin hatırlayacağı Türkiye Jeoloji Kurumu (TJK) hakkında. Bir zamanlar Ankara’nın kalbi olan Ulus’taki taş binalarda o dönemin mimarisini ve zerafetini görmek mümkündür. Bu sayımızda fazlaca emeği bulunan Prof. Dr. Nizamettin Kazancı hocamızın objektifinden TJK’nın kurulduğu ve ilk merkezi olan İsa Bey Apartman’ını görüyoruz.

2025 yılının sizlere, bizlere sağlık, mutluluk ve barış getirmesi dileklerimizle.

Mavi Gezegen`i okumak için lütfen tıklayınız

Editör Kurulu