2017 yılından bu yana her yıl “Dünya Bilim Haftası” kapsamında kutlanan “Uluslararası Jeoetik Günü”nü, bu sene 17 Ekim de kutluyoruz.

Uluslararası Jeoetiği Destekleme Birliği (IAPG) tarafından her yıl belirlenen bir tema kapsamında kutlanan ve bu yıl 8 incisi düzenlenecek Uluslararası Jeoetik Günü`nün amacı, bir bütün olarak yerbilimleri camiası ve kamuoyunda, jeolojik bilginin, araştırmanın, uygulamanın, eğitiminin ve iletişimin etik, toplumsal, sosyal ve kültürel yönlerinin önemi konusunda farkındalığı artırmaktır.

Bu seneki Jeoetik Gününün teması “Kamu Yararı için Yerbilimlerine Değer Vermek” olarak belirlenmiştir.

Bu tema ile; toplumsal refahın arttırılarak, güvenli yaşam ortamının sağlanarak afetlere karşı toplumsal direnci arttırmak için jeobilimsel bilginin ve uygulanmasının önemi vurgulanacaktır.

Yerkürede yaşam ve yaşamsal faaliyetler jeolojik ortamın bir parçasında ortaya çıkıp devam ettiğine göre, jeolojik bilgi ve uygulamaları insanın doğa ile olan her türlü ilişkisinde etkili ve belirleyici olmuştur.   

Yeraltı kaynaklarımızın, enerji hammaddelerinin aranıp bulunarak insanlığın hizmetine sunulmasında, deprem, heyelan, sel gibi doğa olaylarının zararlarının azaltılmasında, jeolojik tehlike ve risklere karşı sağlıklı ve güvenli yaşam alanlarının seçilmesinde, baraj, yol, köprü gibi büyük mühendislik yapılarında, jeolojik unsurların insan sağlığı üzerindeki etkilerinin belirlenmesinde jeoloji bilim ve uygulamaları, tartışmasız önemini korumakta olup jeoloji ve hidrojeoloji mühendisleri bu alanlarda gerekli olan temel bilgi ve beceriye sahiptir.

Günümüzde bir doğa olayı olan depremlerin insan eliyle afete dönüştürülüp onbinlerce insanımızın hayatına mal olduğu, talan madenciliğinin yaşam çevremizi yok ettiği, jeolojiyi dikkate almayan projelerde yaşanan sorunlar jeolojinin insan ve toplum yaşamındaki yeri ve önemini her gün biraz daha ortaya koyarken kamu yararı için jeoloji ve hidrojeoloji bilim ve uygulamalarına değer vermenin gerekliliğini de öne çıkarmaktadır.

Yerbilimleri bilgi ve berisindeki gelişmeler, günümüz modern toplumların gelişip ilerlemesinde büyük bir etkiye sahip olmuş,  olmaya da hala devam etmektedir.

Bu gücü kullanmak ise etik yükümlülükler gerektirmektedir.

Jeoloji ve hidrojeoloji bilim ve  mühendislik uygulamalarının temel mesleki etik ilkelerini belirleyen “Odamızın Meslek Etiği(Jeoetik) Yönetmeliği’nde; “Mesleki faaliyetlerde halkın refah, sağlık ve güvenliğini en üst noktada tutmak, bilim ve mühendisliğin gerektirdiği her türlü yaklaşımı her seviyede kamu yararına kullanarak çevrenin korunmasını esas almak” temel ilkelerinin başında sayılmıştır.

İnsanın doğadan daha fazla yararlanması, onun zararlarından korunması ve doğanın korunarak gelecek nesillere devredilmesi jeoloji bilim ve mühendislik uygulamalarının önemini toplumsal bilince çıkartmakla mümkündür. Bu ise Yerbilimsel bilginin doğru ve toplum yararına kullanılmasını gerektirmektedir.

Yerkürenin süreçlerini anlayarak afet riskini azaltılmak, geleceği de düşünen doğal kaynak yönetimini sağlamak, güvenli su kaynaklarına ulaşmak, küresel iklim değişikliği etkilerini azaltmak, çevre ve ekosistemlerin korunarak yaşam kalitesini iyileştirmek bir bütün olarak Yerbilimlerine değer vermek ve Yerbilimsel bilginin kamu yararına kullanmak anlamına gelmektedir.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, kamu yararı doğrultusunda jeoloji ve hidrojeoloji bilim ve uygulamalarına önem verilmesi için çalışmalarına devam edecek olup, yerbilimlerinin toplumsal önemine bir kez daha dikkat çekmek amacıyla, Nisan- 2025 de yapılacak olan 77. Türkiye Jeoloji Kurultayı içinde “Jeoetik ve Yerbilimlerinin Toplumsal Önemi” başlıklı bir oturum da düzenleyecektir.

Aklın ve bilimin yol göstericiliğinin hakim olduğu, yerbilimsel bilgiye değer verilerek toplumsal fayda için kullanıldığı bir ülke dileğiyle 8. ULUSLARARASI JEOETİK GÜNÜ`NÜ KUTLUYORUZ.

Saygılarımızla,

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu

 #geoethicsday2024