Gübre, bitkinin beslenmesinde gerekli olan kimyasal elementleri sağlamak için toprağa ilave edilen bir maddedir. Bitkiler, büyüme ve yaşamaları için azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt, demir, mangan, bakır, çinko gibi elementlere muhtaçtır. Bunlar arasında azot, fosfat ve potasyum en önemlileridir. Gübreler, bitkilerin büyümesi için gerekli gıdayı ihtiva eden maddelerdir. Her ne kadar toprak ve su bu gıdanın büyük bir kısmını sağlamaya yeterse de sürekli tarımsal faaliyetler toprağın bu elementlerce fakirleşmesine neden olur. Böyle hallerde toprağın gübre ile takviye edilmesi gerekir. Hayvan dışkısı, saman ve diğer bitki artıkları binlerce yıldan beri doğal gübre olarak kullanılmaktadır. Eski zamanlarda toprağın asitliğini azaltmak ve kalsiyum temin etmek için kireçli maddeler kullanılmıştır. Kullanılan ilk kimyevi gübreler, sodyum nitrat ve kemikler olmuştur.

Toprak oluşumu, yer kabuğunda bulunan kayaların fiziksel olarak parçalanması ve ufalanmasına eşlik eden kimyasal yıkanma ve organik maddece zenginleşme olaylarıyla oldukça uzun yıllar içerisinde gerçekleşir.  İklim toprağın oluşumunda rol oynayan en önemli faktördür. Yağışların ne nemin bol olduğu tropikal ve yarı tropikal iklim koşulları ana kayacın yerinde ayrışması ve toprak oluşumu için ideal koşulları oluşturur. Ana kayacın kimyasal ve mineralojik bileşimi oluşacak toprağın hangi elementlerce zengin olacağını belirler. Örneğin, volkanik püskürmeler sonucu oluşmuş kayaçlar üzerindeki toprakların verimli olduğu ilkçağlardan beri bilinmektedir.

Sürekli tarım faaliyeti toprağın verimliliğini azaltmaktadır. Dolayısıyla toprağın, bitkiler tarafından sürekli olarak tükettiği maddelerce takviye edilmesi gereklidir. Söz konusu takviye organik ve kimyasal gübrelerle yapılmaktadır. Son yıllarda, kimyasal gübrelere ilave olarak bazalt tozu gibi özellikle kalsiyum, potasyum, fosfor, demir, magnezyum gibi elementlerce zengin kayaçların öğütülmesiyle elde edilen doğal bir ürünün de toprağın verimliliğini artıracağı bazı yetkililerce dillendirilmeye başlanmıştır. Bazalt gübresi de denilen ve bazı elementlerce zengin olan bu doğal taşların tozları suda kolayca eriyen ve azotça zengin kimyasal gübrelerin alternatifi değildir. Bazalt tozu (genel olarak doğal taş tozları) öğütülen doğal taşın kimyasal bileşimine bağlı olarak demir, manganez, magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum, fosfor gibi elementlerce zengin olabilir. Ancak bu toz kimyasal gübreler gibi suda kolayca çözünmeyeceği için kısa vadede değil, orta ve uzun vadede toprakta çözünerek topraktaki yararlı elementlerin açığını kapatır.

Piyasada kireçten bazalt tozuna kadar birçok farklı kimyasal bileşime sahip doğal taş tozu bulunmaktadır. Bu ürünler doğru yerde ve doğru şekilde kullanıldığı zaman kullanıcısına fayda sağlar. Sağlayacağı faydaya göre fiyatları da makul olan bu ürünlerden maksimum yararı elde etmek için kullanıcının öncelikle neye ihtiyacı olduğunu bilmesi gerekmektedir. Bunun içinde Tarım Bakanlığının ilgili kurumlarında toprak analizi yaptırılarak, toprağın hangi elementlerce fakir olduğunun belirlenmesi gerekir. Sonra hangi kimyasal bileşimdeki doğal taş tozunun bu açığı kapatacağı belirlenmelidir.

Covid-19 pandemisi süreci gıda maddesi üretiminin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur. Artan hammadde fiyatları (gübre, yakıt gibi), gıda ürünlerin fiyat artışını tetiklemiştir. Gıda maddelerinin üretimini artırmak için fiyatça daha uygun ve daha verimli çözüm arayışlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Önümüzdeki yılların insanlığın çok daha ciddi beslenme problemleriyle karşılaşılacağı uzmanlar tarafından öngörülmektedir. Toprak verimliliği önemli bir gündem maddesi olacaktır. Ülkemizde farklı jeolojik zamanlarda oluşmuş farklı kimyasal bileşimlere sahip birçok kayaç bulunmaktadır. Bu kayaçlardan birçoğu farklı gereksinmelere cevap verecek doğal taş tozu elde etmeye uygundur. Bu konuda Toprak Bilimcilerle Jeoloji Mühendislerinin daha yoğun bir şekilde iş birliği yapmalıdır(kaynak.Prof Dr Cüneyt ŞEN).

Güzel günler dileğiyle.

https://www.kuzeyekspres.com.tr/dogal-tas-tozlarinin-tarimda-kullanilmasi-makale,21405.html