22 MART 2019 “DÜNYA SU GÜNÜ” BASIN AÇIKLAMASI

BASINA VE KAMUOYUNA;
“Dünya Su Günü” Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun, 1992 yılında Rio de Janeiro’da düzenlenen Çevre ve Kalkınma Konferansı‘nda kabul edilmiştir. Dünyada suyun giderek artan önemi, büyüyen temiz su sorunu ve içilebilir su kaynaklarının korunması ve çoğaltılması konularında tarafları uyarmak ve kalıcı adımlar atılmasını sağlamak amacıyla ilan edilmiş ve bugün için her yıl farklı bir tema seçilmektedir. 2019 yılı Dünya Su Gününün teması ise ‘Kimseyi Geride Bırakmamak’ olarak belirlenmiştir.

Suya ulaşma her bireyin doğal hakkı olduğu gibi, suların doğru kullanılması, korunması devletin ve yerel yönetimlerin temel görevidir. Anayasamızda yer alan hükümler doğrultusunda hazırlanan yasa ve yönetmelikler; su kaynaklarının tanımlanması ve korunmaları konularında gelişmiş ülkeler seviyesindedir. Ancak ülkemizde kimi zaman yürütülen yanlış planlama ve uygulamalarla açılan kaçak kuyulara önlem alınmaması, atık sanayi suların akarsulara boşaltılması gibi hukuksuz davranışlar, yeraltı ve yerüstü sularımızın kirlenmesine ve miktarlarının azalmasına yol açmaktadır. Yeraltı su seviyelerinin düşmesi, göllerin küçülmesi, sulak alanların yok olması, her mevsim akan nehir yataklarındaki su akışının azalması ya da kuruması, su potansiyelindeki azalmanın önemli göstergeleridir.

Küresel ısınmanın etkileri, iklim değişiklikleri, nüfusumuzun ve sanayileşmenin hızla artması, katı atık depolama yerlerinin yeraltı suyu rezervuarlarının beslenme alanlarında seçilmesi, sanayi ve evsel atıkların çevre ve su kaynaklarına olumsuz etkileri, tarım alanlarında gübre ve ilaçlamaların bilinçsiz kullanımının yaygınlaşması yeraltı sularını kirletmektedir. Ayrıca yerleşim alanlarında kanalizasyon sistemlerinin yeterli olmaması, kanalizasyon sularının arıtılmadan nehirlere, göl ya da denizlere akıtılması çevremizi ve sularımızı kirletmektedir.

Antalya Turizm Başkentidir.

Antalya; eşsiz doğası, denizi, plajları ve tarihi eserleri ile yerli ve yabancı turistlerin çok severek geldiği bir şehirdir. Kültürüyle, sanatıyla, sosyal yaşamıyla bugün bir dünya şehridir.

Antalya Tarım Başkentidir.

TUİK tarafından yayınlanan verilerle Antalya kişi başına bitkisel üretimde ülkemizde ilk sırada yer alır. Narenciye, muz ve cam sera alanları şehrimizde geniş alanları oluşturmaktadır. Antalya, ülkemizin yaş meyve-sebze gereksiniminin önemli bir kısmını karşılarken, tarım ürünleri ihracatının getirileriyle de ülke ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.

Antalya; turizmdeki gelişim, tarımsal üretimdeki getiriler ve sosyal yaşamdaki gelişmişlikle, son yıllarda ülkemizde en çok göç alan şehirlerin arasında en üst sıralarda yer almaktadır. Kentimizde modern sulu tarım alanlarının genişlemesi tarımda kullanılan su gereksinimini ve hızlı nüfus artışı ise içme ve kullanma suyu ihtiyacını her geçen gün daha da artırmaktadır.

Bir şehrin su potansiyeli, o yerin konumuna, jeolojik ve topografik yapısına, bitki örtüsüne ve iklim özelliklerine bağlı olup, her yöre farklı yüzey suyu ve yeraltı suyu varlığına sahiptir. Bölgemiz Türkiye geneline göre zengin sayılabilecek su kaynaklarına sahiptir. Bu su kaynaklarının büyük bir bölümü tarımsal üretimde ayrıca sanayide ve kentin içme-kullanma kısmında kullanılmaktadır.

Antalya’da içme ve kullanma sularının tamamına yakını yeraltı suyundan karşılanmaktadır. Ayrıca yüzey suları olarak Karacaören Barajından su getirilmesi projesi yapım aşamasındadır. Manavgat Çayından su temini projesi, bölgemizdeki içme ve kullanma suyu yetersiz olan kırsal alanlar ve civar ilçelerin su ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmaktadır.

Antalya’nın içme ve kullanma su ihtiyacı, Duraliler yeraltı suyu Kuyuları, Termessos yeraltı suyu kuyuları ve Boğaçay yeraltı suyu Kuyularıdır. Ayrıca Gürkavak ve Yemişpınarı doğal su kaynakları ise, bu yörelerin su ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmaktadır.

Antalya’da Tatlı Su Kaynakları;

• Plansız su kullanımı, çarpık kentleşme, kötü sanayileşme ve yanlış tarımsal faaliyetler sonucu aşırı miktarda kirlenmekte ve yok olmaktadır.

• İçme suyu kaynaklarının korunmasına yönelik yürürlükteki Kanun ve Yönetmelikler ilgili koruma tedbirleri Kamu ve Yerel Yönetimlerce yeterince uygulanmamaktadır.

• Su kaynaklarının mutlak koruma alanlarında, basit su yapıları dışında yapılanmaya izin verilmemesi gerekirken, bu alanlarda yapılaşmaya, tarımsal faaliyetlere izin verilmektedir.

• Döşemealtı, Korkuteli, Elmalı ve Bucak ovalarında yapılan tarımsal faaliyetlerin ve hayvancılık atıklarının kontrol altına alınması ve denetlemesi suların kirlenmesi yönünden önemlidir.

Su Kaynaklarının Doğru Yönetilmesi ve Kullanılması Yönündeki Öngörü ve Önerilerimiz;

• Yeraltı suyu akiferleri ve beslenme havzalarında bulunan yerleşim alanları, sanayi tesisleri, tarım ve hayvancılık alanlarında yüzey ve yeraltı sularının kirliliğine neden olan unsurlar önlenmeli, akiferlerin korunmasına yönelik gerekli önlemler alınmalıdır.

• Tatlı su kaynaklarının büyük bir kısmı sulama amaçlı kullanılmaktadır. Aşırı sulama tuzlanmaya ve çoraklaşmaya neden olmaktadır. Aşırı su kullanımının önlenmesi amacıyla sulama sahalarının jeolojik yapısına uygun sulama sistemleri seçilmelidir.

• Denize boşalan yeraltı suları araştırılmalı ve kullanımı sağlanmalıdır.

• Atık suları yeniden kullanılabilir hale getirilmelidir. Şehir ve sulama şebekelerindeki su kaçakları önlenmelidir.

• Bireylerin ve toplumun sağlıklı, içilebilir, temiz suya koşulsuz ve bedelsiz ulaşımı ve tüketim hakkı ‘yaşam hakkı’ olarak görülerek, suyun ticarileşmesi ve özelleştirilmesi önlenmelidir.

• Suyun kullanım ve planlanmasında suyu ticari bir meta olarak gören üretim biçimi yerine toplumsal ihtiyaçların karşılanması odaklı bir anlayış esas alınmalıdır.

Genel idareler ve bu dönem seçilecek yerel yöneticiler; içilebilir su kaynaklarının yönetilmesi ve kirlenmeye karşı korunması, yürürlükteki yasalar ve yönetmeliklere uyulması konusunda dikkatli davranmalı ayrıca Meslek Odalarının uyarılarını dikkate almalıdır.

Jeoloji Mühendisleri Odası Antalya Şubesi olarak; 22 Mart 2019 Dünya Su Gününde konularla ilgili, kamu yöneticilerimizi ve yeni dönemde seçilecek yerel yöneticilerimizi uyarıyoruz. Ülkemizin en güzel şehirlerinden biri olan turizmin ve tarımın başkenti şehrimizin çevre ve su kaynaklarına sahip çıkılmalı, bu güzel şehir yaşanmaz hale getirilmemeli, kanun ve yönetmeliklere uyulmalı, yapılan uygulamalar denetlenmelidir.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
Antalya Şubesi Yönetim Kurulu